Formation of Telangana Praja Samiti - Its role in separate Telangana Movement

Formation of Telangana Praja Samiti - Its role in separate Telangana Movement  

ప్రశ్న: తెలంగాణ ప్రజా సమితి ఏర్పాటు – ప్రత్యేక తెలంగాణ ఉద్యమంలో దాని పాత్ర

జవాబు:

పరిచయం

1969లో తెలంగాణ ప్రజా సమితి (T.P.S.) ఏర్పాటు తెలంగాణ ఉద్యమ చరిత్రలో ఒక కీలకమైన సంఘటన, ఇది ప్రత్యేక రాష్ట్ర హోదా కోసం ఒక ఉద్దీపన శక్తిగా నిలిచింది. విస్మరించబడిన వాగ్దానాలు మరియు ప్రాంతీయ అసంతృప్తుల నేపథ్యంలో ఉద్భవించిన T.P.S., తెలంగాణ ప్రజల ఆకాంక్షలను ఒక ఏకీకృత రాజకీయ శక్తిగా మార్చింది, 1969 ఆందోళనను సమర్థవంతంగా సమీకరించింది మరియు 2014లో తెలంగాణ రాష్ట్ర ఏర్పాటుకు మార్గం సుగమం చేసింది. ఈ వ్యాసం T.P.S. యొక్క మూలాలు, ఏర్పాటు, లక్ష్యాలు, దాని సమీకరణ పాత్ర, రాజకీయ విజయాలు మరియు తెలంగాణ రాష్ట్ర ఉద్యమంపై దాని శాశ్వత ప్రభావాన్ని అన్వేషిస్తుంది.

చారిత్రక సందర్భం మరియు ఏర్పాటు కోసం ఉత్ప్రేరకాలు

తెలంగాణ ప్రత్యేక రాష్ట్ర డిమాండ్ 1956లో తెలంగాణ ఆంధ్రతో విలీనం అయిన తర్వాత ఉద్భవించిన సామాజిక-ఆర్థిక మరియు రాజకీయ అసమానతలలో పాతుకుపోయింది. 1956 జెంటిల్‌మెన్స్ అగ్రిమెంట్, తెలంగాణ ప్రయోజనాలను కాపాడటానికి ఉద్దేశించబడినది, పదేపదే ఉల్లంఘించబడింది, ఇది విస్తృత అసంతృప్తికి దారితీసింది. ఈ ఉల్లంఘనలలో ఉపాధి కోసం నివాస నియమాలను అమలు చేయడంలో విఫలమవడం, వనరుల అసమాన కేటాయింపు, మరియు రాష్ట్ర రాజకీయాలలో తెలంగాణ నాయకుల హీనస్థితి ఉన్నాయి. 1960ల చివరలో, ప్రాంతం యొక్క యువత, మేధావులు మరియు ఉద్యోగులు ఆంధ్ర ఉన్నతవర్గాల ఆధిపత్యంతో నీరసంగా ఉన్నారు.

T.P.S. ఏర్పాటుకు తక్షణ ఉత్ప్రేరకం 1969 తెలంగాణ ఆందోళన, జనవరి 3, 1969న జస్టిస్ కుప్పుస్వామి ఇచ్చిన కోర్టు తీర్పు ద్వారా రేకెత్తించబడింది, ఇది తెలంగాణ నివాసితులకు ఉద్యోగాలను రిజర్వ్ చేసే ఒక ప్రభుత్వ ఆదేశాన్ని రద్దు చేసింది. ఈ తీర్పు సిస్టమాటిక్ డిస్క్రిమినేషన్ యొక్క భయాలను తీవ్రతరం చేసింది, ఫలితంగా విద్యార్థులు, ఉద్యోగులు మరియు రైతులు ఐక్యంగా న్యాయం కోసం డిమాండ్ చేసే విస్తృత నిరసనలు జరిగాయి. ఈ ఆందోళనలు ఎంత తీవ్రంగా ఉన్నా, ఏకీకృత రాజకీయ వేదిక లేకపోవడం T.P.S. ఏర్పాటుకు అవసరాన్ని హైలైట్ చేసింది.

1969లో మర్రి చెన్నా రెడ్డి నాయకత్వంలో T.P.S. ఏర్పడింది, ఇది ప్రత్యేక తెలంగాణ రాష్ట్రం కోసం న్యాయపోరాటం చేయడానికి ఒక రాజకీయ పార్టీగా ఉద్భవించింది. ఇది ఆందోళన యొక్క వివిధ గొంతులను ఒక దృఢమైన ఉద్యమంగా ఏకీకృతం చేసింది.

తెలంగాణ ప్రజా సమితి యొక్క లక్ష్యాలు మరియు నిర్మాణం

T.P.S. యొక్క ప్రాథమిక లక్ష్యం ప్రత్యేక తెలంగాణ రాష్ట్ర హోదాను సాధించడం. బహుముఖ ఎజెండాలతో ఉన్న ఇతర రాజకీయ పార్టీలకు భిన్నంగా, T.P.S. ఒక ఏక సమస్య పరిష్కారం కొరకు ఉంది. ప్రాంతం యొక్క సామాజిక-ఆర్థిక మరియు రాజకీయ హీనస్థితిని పరిష్కరించడంపై దృష్టి సారించింది. దాని నాయకులు, తెలంగాణ యొక్క ప్రత్యేక సాంస్కృతిక గుర్తింపును కాపాడటానికి మరియు సమాన అభివృద్ధిని నిర్ధారించడానికి ప్రత్యేక రాష్ట్రం అవసరమని వాదించారు.

T.P.S. విద్యార్థులు, మేధావులు, ఉద్యోగులు మరియు రైతులతో సహా విస్తృత సామాజిక వర్గాలను సమీకరించడానికి నిర్మాణాత్మకంగా ఉంది. మర్రి చెన్నా రెడ్డి యొక్క రాజకీయ అనుభవం ఈ ఉద్యమానికి విశ్వసనీయత మరియు సంస్థాగత నైపుణ్యాన్ని జోడించింది. తెలంగాణ నాన్-గెజెటెడ్ ఆఫీసర్స్ యూనియన్ మరియు తెలంగాణ ప్రాంతీయ సమితి వంటి గ్రాస్‌రూట్ సంస్థల నుండి సమర్థనను పొందడం ద్వారా, T.P.S. 1969 ఆందోళన యొక్క అసంతృప్తులను ఒక రాజకీయ వేదికగా మార్చింది.

T.P.S. యొక్క సందేశం అన్యాయం మరియు నిర్లక్ష్యం యొక్క నేపథ్యంపై ఆధారపడింది. ఇది ఆంధ్ర మరియు తెలంగాణ మధ్య ఆర్థిక అసమానతలను, వనరుల మళ్లింపును, మరియు జెంటిల్‌మెన్స్ అగ్రిమెంట్‌లో వాగ్దానం చేయబడిన రక్షణల వైఫల్యాన్ని హైలైట్ చేసింది. ఈ పార్టీ తెలంగాణ యొక్క సాంస్కృతిక మరియు భాషా ప్రత్యేకతను కూడా నొక్కిచెప్పింది, ప్రాంతీయ గర్వ భావాన్ని పెంపొందించింది.

1969 తెలంగాణ ఆందోళనలో పాత్ర

T.P.S. 1969 తెలంగాణ ఆందోళనలో కేంద్ర పాత్ర పోషించింది, ఇది ప్రాంతం యొక్క చరిత్రలో అత్యంత ముఖ్యమైన ఉద్యమాలలో ఒకటి. ఖమ్మం జిల్లాకు చెందిన ఒక విద్యార్థి ముల్కీ నియమాల అమలు కోసం ఆమరణ నిరాహార దీక్షతో ఆందోళన ప్రారంభమైంది. T.P.S. ఈ ఉద్యమం యొక్క రాజకీయ గొంతుగా ఉద్భవించింది, దిశానిర్దేశం చేస్తూ మరియు దాని డిమాండ్లను విస్తరించింది. ఈ పార్టీ విస్తృతమైన ప్రదర్శనలు, సమ్మెలు మరియు పబ్లిక్ సమావేశాలను నిర్వహించింది, హైదరాబాద్ వంటి పట్టణ కేంద్రాలు మరియు గ్రామీణ ప్రాంతాల నుండి వేలాది మంది పాల్గొన్నారు.

T.P.S. యొక్క విభిన్న సమూహాలను ఐక్యం చేసే సామర్థ్యం వల్ల ఆందోళను తీవ్ర స్ధాయికి తీసుకెళ్ళగలిగింది. విద్యార్థులు, నిరసనల యొక్క ముందు వరుసలో ఉన్నారు, T.P.S. యొక్క న్యాయం మరియు స్వయం పరిపాలన కోసం పిలుపును స్ఫూర్తిగా భావించారు. ఉద్యోగులు, ముఖ్యంగా ప్రభుత్వ రంగంలో, న్యాయమైన ఉపాధి మరియు నివాస నియమాల అమలు కోసం డిమాండ్ చేసారు. రైతులు, నీటిపారుదల వనరుల అసమాన పంపిణీతో అసంతృప్తిగా ఉన్నారు, T.P.S. బ్యానర్ కింద ర్యాలీ చేశారు. ఈ పార్టీ యొక్క నాయకత్వం ఈ అసంతృప్తులను ప్రత్యేక రాష్ట్ర హోదా కోసం ఒక ఏకీకృత డిమాండ్‌గా మార్చడంలో సమర్థవంతంగా పనిచేసింది.

T.P.S. ఆందోళన యొక్క ఊపును కొనసాగించడంలో కీలక పాత్ర పోషించింది. హింసాత్మక ఘర్షణలు మరియు 369 మంది ప్రాణాలు కోల్పోయినప్పటికీ, ఈ పార్టీ పబ్లిక్ సమర్థనను నిర్వహించింది. ఇది ఉస్మానియా యూనివర్శిటీ వంటి మేధావులతో సహకరించింది, డిస్క్రిమినేషన్ యొక్క ఆరోపణలను ధృవీకరించడానికి పరిశోధన మరియు డేటాను అందించింది. జయశంకర్ యొక్క నాగార్జున సాగర్ ప్రాజెక్ట్ -పై పరిశోధనా పత్రం విభజన కేసును బలపరిచింది.

రాజకీయ విజయాలు మరియు ఎన్నికల విజయం

T.P.S. యొక్క అత్యంత గుర్తించదగిన విజయం 1971 లోక్‌సభ ఎన్నికలలో దాని పనితీరు, ఇది ప్రత్యేక తెలంగాణ సాధన కోసం విస్తృత సమర్థనను ప్రదర్శించింది. ఈ పార్టీ తెలంగాణలో 14 నియోజకవర్గాలలో అభ్యర్థులను నిలబెట్టి 10 సీట్లను గెలుచుకుంది, గణనీయమైన ఓటు షేర్‌ను సాధించింది. ఈ ఎన్నికల విజయం ఒక కొత్తగా ఏర్పడిన, ఏక లక్ష్య పార్టీ కి / సింగిల్ ఎజెండా పార్టీకి అసాధారణమైనది, కాంగ్రెస్ వంటి వేళ్ళూనుకున్న రాజకీయ దిగ్గజాలతో పోటీపడింది. T.P.S. యొక్క విజయాలు తెలంగాణ యొక్క అసంతృప్తుల లోతును బహిర్గతపరచాయి మరియు కేంద్ర ప్రభుత్వాన్ని తెలంగాణ సమస్యను గమనించేలా చేశాయి.

1969లో J.V. నరసింగ రావును ఉప ముఖ్యమంత్రిగా నియమించబడడం T.P.S. మరియు దాని ఆందోళన ఒత్తిడికి ఫలితమే. అయినప్పటికీ ఇది ఒక సంజ్ఞామాత్రం చర్యగా భావించబడింది. T.P.S. యొక్క ఎన్నికల విజయం దాని జాతీయ ప్రొఫైల్‌ను ఎలివేట్ చేసింది.

సవాళ్లు మరియు పరిమితులు

T.P.S. తెలంగాణ ఉద్యమాన్ని ముందుకు తీసుకెళ్లడంలో సమర్థవంతంగా ఉన్నప్పటికీ, అనేక సవాళ్లను ఎదుర్కొంది. చెన్నా రెడ్డి నాయకత్వంపై ఆధారపడటం T.P.S. రాజకీయ భవిష్యత్తుకు, దాన్ని స్ధాపించిన లక్ష్యానికి హాని కలిగించింది. ముఖ్యంగా 1971లో కాంగ్రెస్ పార్టీతో విలీనం, ఇది అనేక మంది మద్దతుదారులను నిరాశలోకి నెట్టింది. ఈ విలీనం ఉద్యమం యొక్క ఊపును బలహీనపరిచింది, ఎందుకంటే కాంగ్రెస్ జాతీయ ఐక్యతకు ప్రాధాన్యత ఇచ్చింది.

T.P.S. ఏక సమస్య పరిష్కారానికై స్ధాపించబడి బలంగా ఉన్నప్పటికీ, విస్తృత పరిపాలన సమస్యలను పరిష్కరించడంలో దాని సామర్థ్యాన్ని పరిమితం చేసింది. ఈ పార్టీ నాయకత్వం కాంగ్రెస్ తో లోపాయకారి ఒప్పందంతో స్వలాభం కోసం తెలంగాణ రాష్ట్ర లక్ష్యాన్ని విస్మరించింది. అప్పటి ప్రభుత్వం నిరసనలను అణచివేయడానికి బలాన్ని ఉపయోగించింది మరియు దాని నాయకులను మద్దతుదారులను లక్ష్యంగా చేసుకుంది.

వారసత్వం మరియు తెలంగాణ ఉద్యమంపై ప్రభావం, T.P.S. స్వల్పకాలం ఉనికిలో ఉన్నప్పటికీ, ఇది తెలంగాణ రాష్ట్ర ఉద్యమంలో శాశ్వత వారసత్వాన్ని వదిలింది. 1969 ఆందోళనలో దాని పాత్ర తెలంగాణ యొక్క దైన్యస్థితిని దేశ దృష్టికి తీసుకువచ్చింది. పాలసీ రూపకర్తలను ప్రాంతం యొక్క అసంతృప్తులను పరిష్కరించేలా చేసింది. 1971 ఎన్నికలలో T.P.S. యొక్క విజయం ప్రత్యేక రాష్ట్ర హోదా డిమాండ్ యొక్క ఆవశ్యకతను తెలియజేసింది. భవిష్యత్ ఉద్యమాలకు మార్గం సుగమం చేసింది.

T.P.S. 2001లో K. చంద్రశేఖర రావు ద్వారా తెలంగాణ రాష్ట్ర సమితి (TRS) ఏర్పాటుకు భావనాత్మక మరియు సంస్థాగత పునాదిని వేసింది. T.R.S. T.P.S. యొక్క వారసత్వాన్ని కొనసాగించింది, క్షేత్ర స్థాయి ప్రచారాల ద్వారా పబ్లిక్ సమర్థనను సమీకరించడం మరియు 2000లలో తిరిగి ఆందోళనలను నిర్వహించడం ద్వారా జూన్ 2, 2014న తెలంగాణ రాష్ట్ర ఏర్పాటుకు దారితీసింది. T.P.S. యొక్క పాత్ర ఈ గమనాన్ని రూపొందించడంలో కీలకమైనది, ఇది ప్రత్యేక రాష్ట్ర హోదా డిమాండ్‌ను ఒక స్థానిక అసంతృప్తి నుండి ఒక శక్తివంతమైన రాజకీయ ఉద్యమంగా మార్చింది.

విస్తృత ప్రభావాలు

T.P.S. యొక్క ఏర్పాటు మరియు పాత్ర భారతదేశం మరియు దాని ఆవలి ప్రాంతీయ ఉద్యమాలకు విలువైన పాఠాలను అందిస్తుంది. విద్యార్థులు, ఉద్యోగులు, రైతులు మరియు మేధావులను సమీకరించడంలో దాని విజయం సామూహిక చర్య యొక్క శక్తిని ప్రదర్శిస్తుంది.